No Academy

Wat: No Academy (NA) is een postacademisch onderzoekslab waarmee kunst en ontwerp worden verbonden aan maatschappelijke problemen. NA brengt kunstenaars en organisaties samen die geloven dat de autonome positie van kunst tot zijn recht komt in maatschappelijk verband, in een relatie met publieke en private partijen (partners). NA biedt een praktijkgericht onderzoeksprogramma dat zich richt op ‘wicked problems’.

“Maatschappelijke vraagstukken zijn vaak taaie vraagstukken. Ze zijn inhoudelijk complex omdat ze veel kanten hebben en vol van dilemma’s zijn. Het zijn vraagstukken die niemand helemaal begrijpt en waar niemand helemaal over gaat. Dat heeft als consequentie dat betrokkenen er vaak omheen lopen of naar ‘zekere’ oplossingen grijpen. Dit laatste heet in managementtermen de competency trap: je zoekt het in repertoire waarmee je bekend bent, terwijl dat juist het laatste is waar je het in deze situaties moet zoeken.”
(Hans Vermaak, Constructief afwijken rond taaie vraagstukken, in: At Your Service?, publicatie van No Academy, 2011)

Onderzoeksonderwerpen waren onder andere eenzaamheid, sociale achterstanden, huisvesting, obesitas, schuld en radicalisering van jongeren.

Hoe: Gedurende een praktijkprogramma van maximaal 12 maanden doorlopen kunstenaars, ontwerpers, partners en andere direct betrokkenen samen een methodiek waarmee vastgeroeste problemen op een nieuwe manier benaderd kunnen worden (reframing). Er worden meerdere oplossingsrichtingen ontworpen voor dezelfde problemen. De resultaten worden regelmatig gepresenteerd aan een kwaliteitskader van kunstenaars, experts en partners. Alle partijen zoeken mee naar richtingen die eerder ondenkbaar leken.

Focus: NA onderscheidt zich door haar intensieve praktijkbegeleiding van ervaren social designers. Na jaren van experimenteren is de Frame Innovation methodiek het hart van de opleiding geworden. Deze methodiek is ontwikkeld door professor Kees Dorst (zie: Frame Innovation, Create new thinking by design, The MIT Press, 2015). Traditioneel concentreren social designers zich ofwel op participatie, ofwel op het maken van producten voor een specifieke, locatie gebonden context. NA richt zich vooral op de processen, de interactie en de communicatie die aan het vraagstuk ten grondslag liggen. De uitkomst van de onderzoeken manifesteren zich in onverwachte interventies, ontwerpvoorstellen, systemen, gesprekken, platforms, relaties en andere vormen van kennisuitwisseling. De uiteindelijke ontwerpen kunnen worden geïmplementeerd in de praktijk van de partners en daar bredere sectorale verandering stimuleren.

Impact: de impact van het programma is goed zichtbaar in de praktijk van social designers Femke Herregraven, Tabo Goudswaard, Domenique Himmelsbach de Vries, Hugo Schuitemaker, Beatrice Puijk en Luuk Wiehink.
Het meest recente programma van NA ‘Radical Reframing Identiteit en Integratie’ (2016-2017) levert een bijdrage aan het wetenschappelijk onderzoek van Stijn Sieckelink (JOIN) en er is een pilot programma uit voortgekomen onder de naam: Buro Zend-Uit. Het wordt beschreven in het boek ‘Reradicaliseren, Ronselen voor een betere wereld’ Stijn Sieckelinck, Lannoo Campus, 2017, pagina 223-226).

Samenwerking: NA werkt samen met organisaties en instituties die nieuwe invalshoeken en methodieken ontwikkelen zoals Twynstra Gudde, het instituut, Stichting DOEN, Ministerie van Veiligheid en Justitie, de Haagse Hogeschool, Designing Out Crime research centre, University of Technology Sydney, Gamechangers Studio NL.

Historie: Stichting No Academy (NA) werd in 2005 opgericht door Paul Gofferjé en Kirsten Algera als een ‘Laboratory for Art & Society’, met het doel om pas afgestudeerde beeldend kunstenaars/ontwerpers een nieuwe rol te laten onderzoeken: die van (critical) social designer. Er zijn sinds 2008 vijf verschillende programma’s uitgevoerd waaraan in totaal 25 beginnende kunstenaars/ ontwerpers hebben deelgenomen.

Bestuur (vrijwilligers): Paul Gofferjé (directeur). Maaike Nillesen (voorzitter en penningmeester). Tabitha Kane (secretaris). Martijn Engelbregt (bestuurslid). RSIN-nummer Stichting: 814891093

Statuten & Jaarrekeningen